اَفراتَخته از روستاهای جنگلی استان گلستان است که یکی از زیباترین و دیدنی ترین مناظر بکر طبیعت را در خود جای داده است. روستایی با جنگل های انبوه چند هزار ساله در جنوب شرقی شهر علی‌آباد کتول.

برای دیدن زیبایی افراتخته باید به این دهکده سفر کنید. نوشتن ما و خواندن شما نمی تواند حتی گوشه ای از حق مطلب را ادا کند. با این حال برای آنکه انگیزه کافی برای رفتن به افرا تخته پیدا کنید باید برایتان بگوییم که جنگل افراتخته دارای 150 هکتار از جنگل‌های 190 میلیون ساله‌است. در اطراف افراتخته منطقه شکار ممنوع قرار دارد که گونه‌های جانوری منحصربه‌فردی در آن زندگی می کنند.

به جز جنگل، ارتفاعات اطراف روستای افراتخته که از جنگل‏های انبوه درختان پهن برگ پوشیده شده اند، زیباترین منظره طبیعی روستا هستند. کوه‏های افراتخته در شمال، تکیانو در جنوب، ملیارتو در غرب و دره افراتخته در جنوب روستا قرار دارند. این روستای کوهستانی در ارتفاع 1550 متری از سطح دریا قرار گرفته و تحت تأثیر اقلیم کوهستانی، زمستان‏های سرد و تابستان‏های معتدل دارد. روستا همچنین پر از چشمه‏های آب معدنی است که در اطراف آن قرار گرفته و آبشارهای طبیعی زیبایی را هم می توانید در ارتفاعات روستا ببینید که از بلندای 300 تا 2500 متری سرازیر می‏شوند.

اما افراتخته به جز کوه و جنگل، یک رودخانه هم دارد که در جنوب روستا جریان دارد. وجود همین رودخانه به همراه آب و هوای معتدل منطقه، باعث رونق کشاورزی در آن شده است. در سفر به روستای افراتخته می توانید سری هم به چاه سنگی و باستانی پیرآلا در 2 کیلومتری روستا بزنید و گورستان گبری و حمام قدیمی روستا معروف به کهنه حمام را ببینید که همه بیانگر قدمت زیاد این روستا هستند.

در فاصله نیم کیلومتری روستا، یکی از جنگل‏های کمیاب درختان سرخدار (از گونه‏های نادر جنگلی)، محفوظ مانده است.

به گفته کارشناسان جنگلداری و منابع طبیعی، سرخدار از معدود درختان سوزنی برگ بومی ایران است که از بقایای رویش های دوران سوم زمین شناسی محسوب می شود. ذخیره گاه های سرخدار افراتخته که در استان گلستان واقع شده از رویشگاه های سرخدار جنگل های شمال ایران است که در آن درختان سرخدار با قدمت بسیار بالا به طور انبوه و گاهی نیز به شکل توده های خالص روییده اند.

براساس مطالعات احمد مصدق استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران قدمت درختان سرخدار در جنگل های شمال ایران بالغ بر 190 میلیون سال است که در جنگل افراتخته در استان گلستان، جنگل 150 هکتاری آن موجود است. این استاد برجسته منابع طبیعی معتقد است باید قطع این درختان در منطقه افراتخته ممنوع شود.

افراتخته یکی از رویشگاه های منحصر به فرد ایران و حتی جهان محسوب می شود که در سال 1371 به عنوان ذخیره گاه ژنتیکی ایران معرفی شده است.

مردم افراتخته

مردم روستا لباس محلی می پوشند که برای مردان، کت و شلوار، جلیقه و کلاه پشمی است و برای زنان پیراهن‏های بلند، پیژامه و جلیقه با روسری. البته لباس زنان در جشن‏ها و مراسم عروسی روستا، با انواع زیرآلات و پولک‏های رنگی زیبا تزیین می‏شود.

درآمد اکثر مردم روستای افراتخته از فعالیت‏های زراعی، باغداری و دامداری تأمین می‏شود؛ گروهی هم در بخش خدمات و صنایع دستی اشتغال دارند. مردم روستای افراتخته به زبان فارسی سخن می‏گویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
آنها گندم، جو، یونجه، ارزن، پیاز، سیر، لوبیا چیتی و سیب‏زمینی می کارند و البته دستی هم در کشت گل گاوزبان دارند. پرورش زنبور عسل و تولید عسل هم یکی دیگر از مشاغل مورد علاقه اهالی روستای افراتخته است.

منبع: وب سایت روستاهای ایران